Een persoonsgebonden budget (pgb) is een toegekend saldo om zelf zorg mee in te kopen.
Vier zorgwetten
De vier wetten waarmee de zorg wordt geregeld zijn:
- Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015): hulp in huis, begeleiding, vervoersvoorziening en wonen/woningaanpassing; aanvragen bij de gemeente
- Jeudwet: zorg voor minderjarigen met een zorgbehoefte; aanvragen bij de gemeente
- Zorgverzekeringswet (Zvw): persoonlijke verzorging en verpleging aanvragen bij je zorgverzekering na indicatiegesprek met een verpleegkundige
- Wet langdurige zorg (Wlz): intensieve zorg voor kwetsbare ouderen, mensen met een handicap en mensen met een psychische aandoening; indicatie aanvragen bij het Centrum Indicatiestelling zorg (CIZ), uitvoering door regionale zorgkantoren
Op welke wet je een beroep doet hangt af van jouw behoefte aan zorg.
In welke wet is pgb mogelijk?
In alle vier de zorgwetten (Wmo, Jeugdwet, Zvw en Wlz en) is het in principe mogelijk om zelf zorg in te kopen met een pgb.
De verstrekker (gemeente, zorgverzekering en zorgkantoor) gaat meestal uit van zorg in natura (zin). De uitvoerende instantie of overheid zet dan gecontracteerde zorgaanbieders in, en bepaalt welke zorgaanbieder jou gaat verzorgen of begeleiden, en op welke manier.
Misschien vind je die zorg niet (helemaal) passend.
Dan kan je een pgb aanvragen.
Wanneer kan je een pgb aanvragen
Op het moment dat je besluit dat je meer hulp nodig hebt dan jouw mantelzorger(s) gratis wil(len) leveren vraag je een indicatie voor zorg aan.
Of je kiest voor zorg in natura of voor pgb hangt van een aantal factoren af.
Met name of de voor jou passende zorg als zorg in natura geleverd kan worden. En door wie, en op welke tijdstippen die zorg dan geleverd kan worden.
Bij het aanvragen van de zorgindicatie kan je al aangeven of je zorg in natura (zin) wilt ontvangen of een pgb.
Voorwaarden om een pgb aan te vragen
Gemeenten, zorgverzekeringen en zorgkantoren, en ook veel cliënten (zorgvragers) vinden het prettig om zorg in natura in te zetten. Degene die de zorg nodig heeft heeft dan alleen te maken met de zorgverlener(s), en eventueel met een eigen bijdrage, maar heeft verder geen administratieve rompslomp.
Als je vindt dat de beschikbare zorg in natura niet passend is kan je een pgb aanvragen. In principe moet de zorgverlener dan iemand of een organisatie zijn die geen contract heeft met de uitvoerder van de zorgwet.
Dus als zorgaanbieder X een contract heeft met gemeente, zorgverzekering en/of zorgkantoor kan je bij deze zorgaanbieder X in principe geen zorg inkopen met een pgb.
Bovendien moet je zelf in staat zijn om het pgb te beheren, of je moet daarvoor een vertegenwoordiger benoemen.
Waarom zou je een pgb aanvragen?
Als je vindt dat de beschikbare zorg in natura niet passend is kan je een pgb aanvragen.
Omdat je dit vaak al kunt aangeven bij het aanvragen van de zorgindicatie is het handig als je je van te voren goed op de hoogte stelt van het zorg-in-natura-aanbod voor jouw specifieke zorgbehoefte.
Jouw zorgbehoefte kan je “in kaart brengen” in een persoonlijk plan. Hierin kan je beschrijven welke zorg je nodig hebt. En hoe je die zorg het liefst wil krijgen, en van wie.
De meest voorkomende redenen om een pgb aan te vragen zijn:
- er is zorg nodig op veel verschillende en/of onregelmatige tijden
- er is behoefte aan één (of enkele) vertrouwde, bekende zorgverlener(s)
- er is sprake van veel korte zorgmomenten
- er is voorkeur voor één (of enkele) informele zorgverlener(s), bijvoorbeeld partner, gezinsleden of familieleden.