Veel mantelzorgers hebben naast de zorg thuis ook nog een betaalde baan.
Of omgekeerd: veel werknemers hebben naast hun baan ook mantelzorgtaken thuis.
Zij worden daarom wel werkende mantelzorgers genoemd, om hen te onderscheiden van mantelzorgers die geen betaalde baan hebben naast hun mantelzorgtaken. Waarmee natuurlijk niet gezegd is dat deze laatste groep mantelzorgers niet werkt…
Het combineren van mantelzorgtaken met betaald werk buitenshuis kan zorgen voor extra spanning…
Knelpunten
Mantelzorg is niet alleen het verlenen van zorg aan iemand die ziek is. Het is ook het regelen van zorg- en hulpmiddelen en het onderhouden van contacten met diverse instanties. Dit kan meestal alleen onder kantoortijd. De werkende mantelzorger ziet zich dus, helaas, vaak genoodzaakt om dit soort dingen tijdens werktijd te doen. Het gevolg is dat er, al dan niet stiekem, privé-telefoontjes worden gepleegd “in de baas zijn tijd”, of tijdens de koffie- of lunchpauzes. In plaats van te ontspannen werken de pauzes zo eerder als een stress-factor.
Als de mantelzorgsituatie verslechtert kan er sprake zijn van grijs verzuim: de mantelzorger is dan lichamelijk wel op het werk aanwezig, is met zijn hoofd echter niet bij zijn werk maar bij de thuis-situatie. Dat dit de productie op het werk niet ten goede komt spreekt vanzelf. Grijs verzuim is het ook als de mantelzorgende werknemer afwezig is met klachten, waarvan echter niet vaststaat dat hij/zij niet tot werken in staat is. De mantelzorger voelt zich, bij intensieve zorg, mogelijk arbeidsongeschikt, maar is niet ziek.
Ook kan de mantelzorger zich ziek melden zonder zelf ziek te zijn (zwart verzuim). Dit gebeurt bijvoorbeeld om thuis de zorg te kunnen geven, of als de zorgvrager op dokters- of ziekenhuisbezoek moet, en er is geen andere begeleiding beschikbaar.
Snipper- en vakantiedagen worden hiervoor echter ook vaak gebruikt. Verlofdagen worden zo in ruime mate en in korte tijd door een werkende mantelzorger opgemaakt. Hierdoor verliest de mantelzorger natuurlijk de mogelijkheid om vakantiedagen op te nemen waarvoor ze zijn bedoeld, namelijk om de eigen accu weer eens goed op te laden.
Werkgevers/leidinggevenden doen er goed aan om dit soort signalen op te pikken. Het bespreekbaar maken van de combinatie werk en mantelzorg kan voorkomen dat zij geconfronteerd worden met ziekmelding wegens overbelasting of burn out, of de mededeling van de mantelzorgende werknemer dat deze korter wil gaan werken of zelfs wil stoppen met werken. In al deze gevallen vermindert of vervalt de inzet van een vakbekwame en ervaren werknemer.
Al in 2007 bleken rond de 80 000!!! werkende mantelzorgers korter te willen werken of zelfs te willen stoppen met werken, omdat ze werk en mantelzorg niet meer goed konden combineren.
Taboe
Zowel werkgevers als werknemers hebben het geven van mantelzorg lang beschouwd als een privé-aangelegenheid. Veel werkende mantelzorgers willen anderen op het werk niet belasten met hun mantelzorg-verhaal. Werkgevers en leidinggevenden stonden en staan vaak niet erg open voor verhalen over de mantelzorg-thuissituatie. Het is een beetje te vergelijken met de zorg voor opgroeiende kinderen. Het bespreekbaar maken van die zorg, die we hier gemakshalve maar even kinderopvang noemen, heeft heel wat jaren op zich laten wachten, nadat vrouwen-met-kinderen hun intrede deden op de arbeidsmarkt. Sindsdien is dat overigens al lang niet meer alleen een vrouwenkwestie.
Ook het combineren van mantelzorg en werk is niet uitsluitend een vrouwenkwestie, maar werkende mantelzorgers zijn wel vaker vrouwen dan mannen. Mantelzorgende mannen zorgen meestal voor mannen, of voor hun partner, terwijl mantelzorgende vrouwen een veel uitgebreidere kring van mogelijke zorgvragers hebben. Bepalend voor de aard van de zorg is de relatie van de mantelzorger met de zorgvrager. Een hechte (familie)relatie leidt vaker tot complexe en intieme zorgtaken dan wanneer de zorgvrager niet tot het eigen huishouden behoort.
Het nieuwe werken
Maar weinig werkgevers weten hoeveel werkende mantelzorgers zij in dienst hebben en tot welke knelpunten dat kan leiden. In 2010 verrichtte 1 op de 8 werknemers mantelzorgtaken naast het werk. Binnen 10 jaar zal dit aantal oplopen naar 1 op de 4. Dit hangt samen met vergrijzing, voortschrijdende medische wetenschap en toename van vrouwen op de arbeidsmarkt.
Inmiddels wordt “op de werkvloer” wel begrepen dat het voor optimaal functioneren van belang is dat werk en privé met elkaar in balans zijn. Het Nieuwe werken is een nieuwe manier van tegen werk aankijken die het combineren van taken thuis en voor je baas makkelijker kan maken. Maar er zijn meer mogelijkheden om de zorg voor je naaste in balans te brengen en te houden naast je baan.
Zie hiervoor bijvoorbeeld de verlofregelingen, of neem contact op met de mantelzorgmakelaar in jouw regio, of met Familycare Support
[youtube width=”400″ height=”275″]http://www.youtube.com/watch?v=K_-hk1RfUqA[/youtube]
Heel herkenbaar ,alleen het ziek melden herken ik zelf niet .
Ik werk 30 uur in de week ,[met verstandelijk beperkten jong volwassenen als begeleider]en heb daarnaast de zorg voor mijn 16 jarige verstandelijk beperkte dochter ,nu wordt zij weer door centrum autisme onderzocht ,en ook op school zijn er de nodige problemen, en ook het taxivervoer wat ze willen stoppen ,wat weer veel zorgen oplevert het houd eigenlijk nooit op ,en dat vraagt soms best wel veel van jou als ouder,en denk er idd weleens aan om minder te gaan werken, of zelfs te stoppen, wat wel zonde zou zijn ,want je bent ook even uit de thuissituatie ,en ik vind het ook belangrijk dat stukje te behouden.
Je slaat precies de spijker op zijn kop. Dit is een dilemma waar bijna alle werkende mantelzorgers vroeg of laat tegen aan lopen.
Mijn vraag aan jou is dan ook: weten jouw collega’s en je leidinggevende dat je mantelzorger bent? Is het op het werk bespreekbaar? Krijg je voldoende ruimte om je mantelzorgtaken te vervullen naast je baan?
Met andere woorden: is er bij jou op het werk sprake van “mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid”? Of zou daar nog een verbeteringsslag te maken zijn?
Misschien heb je daarvoor concrete suggesties? Waarmee zou je nu echt geholpen zijn? Ik ben benieuwd naar je reactie!
ook heel herkenbaar..ik werk zelf in een zorginstelling ..heb een zoon van 21 thuis met allerlei fobieen ..daarbij is mijn vriend aangereden door een auto op mijn scooter..scooter in de prak waardoor ik met openbaar vervoer naar mn werk moet .Vooral met weekend diensten niet handing dan rijd het ov niet vroeg waardoor ik een uur later begint..dus zorg over mn vriend en zoon ..en word er doodleuk op kantoor gezegt…dit weekend tolereer ik het dat je later ben maar eerst volgend weekend moet je maar een taxi nemen om op tijd te beginnen …en dan werk ik zelf in een zorginstelling!!
Dat is wel een pijnlijk verhaal! Degene die op kantoor suggereerde om volgende keer een taxi te nemen: is dat een leidinggevende? of iemand van Personeelszaken? In ieder geval blinkt deze persoon niet uit in begrip en medeleven!
Misschien kan je een gesprek aanvragen op Personeelszaken, waarin je rustig kunt uitleggen wat de situatie is, en vragen om tijdelijk later te mogen beginnen, totdat de zaken geregeld zijn, en je weer vervoer hebt.
In feite wordt jouw te laat komen niet veroorzaakt door jouw (mantel)zorgtaken, maar doordat jouw eigen vervoer is weggevallen.
Is jouw vriend wa-verzekerd? Dan kan jij hem aansprakelijk stellen voor jouw schade, zowel aan de scooter als bijkomende kosten! Zijn wa-verzekering moet dan uitzoeken wie er aansprakelijk is: jouw vriend zelf of de automobilist die hem aanreed.
De taxikosten die je (van je werkgever) moet maken om op tijd op je werk te kunnen komen vallen OOK onder de geleden schade! Als je dus van die taxi gebruik gaat maken vraag dan in ieder geval altijd een bonnetje bij het afrekenen, zodat je die kosten kunt aantonen.
Veel sterkte gewenst!