Speciaal voor het ondersteunen van werkende mantelzorgers werd 7 jaar geleden al de mantelzorgmakelaar uitgevonden. Mantelzorgmakelaars nemen regeltaken over van mantelzorgers. Inmiddels zijn er zo’n 32 van deze professionals actief. Zij verenigden zich in de beroepsvereniging van mantelzorgmakelaars (Bmzm) en werken inmiddels op vele plaatsen in het land. Zie voor een overzicht van deze onafhankelijke experts op http://www.bmzm.nl/leden).Stichting Werk en Mantelzorg deed (in 2012?) een onderzoek naar het combineren van werk en mantelzorg. Meer dan 10.000 mensen beantwoordden de vragenlijsten. Van hen waren 2250 mensen mantelzorger. Dat is dus bijna 25%! Naar aanleiding van de resultaten werd een factsheet gepubliceerd . Hieronder staan de belangrijkste feiten op een rijtje.
Meer mantelzorgers dan gedacht
Het aantal mantelzorgers op de werkvloer wordt zowel door door collega’s als door leidinggevenden onderschat. Het werkelijke aantal mantelzorgers op de werkvloer is maar liefst 2x zo hoog als men denkt.
De helft van de leidinggevenden is niet op de hoogte van mantelzorgtaken, en de helft van de mantelzorgers heeft geen behoefte om de zorgsituatie met collega’s of leidinggevende te bespreken.
Het feit dat de mantelzorgsituatie bekend is betekent niet automatisch dat er ook over gesproken wordt. Zo praten 6 van de 10 collega’s, die wel op de hoogte zijn van de mantelzorgsituatie, niet hierover met de mantelzorgende collega. Van de leidinggevenden die wel van de mantelzorgtaken af weet, bespreekt 25% dit niet met de betreffende medewerker.
Over welke (mantel)zorg gaat het?
Van de mantelzorgers zorgt 50% langer dan 5 jaar voor een hulpbehoevende. De mantelzorg bestaat voor 80% uit regeltaken, begeleiding en huishoudelijke hulp, voor 20% uit persoonlijke verzorging.
Van de mantelzorgers zorgt 60%voor een ouder, 24% voor een hulpbehoevend kind en 15% zorgt voor een partner.
Hoewel 22% van de (werkende) mantelzorgers klachten heeft, zoekt slechts 6% hulp.
Regelingen en oplossingen
Leidinggevenden zijn meer tot oplossingen bereid dan de mantelzorgers veronderstellen. Van de respondenten is 54% niet bekend met oplossingen (zoals langdurend zorgverlof en mogelijkheden zoals (tijdelijk) minder werken of minder verantwoordelijkheden) of zegt dat deze niet worden aangeboden, terwijl deze wel in de organisatie worden aangeboden/bespreekbaar zijn.
Van de mantelzorgers denkt 40% dat collega’s werk niet kunnen of willen overnemen, terwijl 90% van de collega’s zegt dit wel te kunnen en te willen.
Commitment van mantelzorgers
Het commitment van werkende mantelzorgers bij de organisatie is verrassend groot: mantelzorgers werken maar liefst 2 x zoveel over als niet-mantelzorgers. Stichting Werk&Mantelzorg denkt dat dit komt door “compensatiegedrag“: mogelijk compenseren mantelzorgers de geboden flexibiliteit, regelingen en faciliteiten met extra werkuren om als even productief en betrokken te worden beschouwd als hun niet-mantelzorgers collega’s.
Rol van de mantelzorgmakelaar
In de eerste plaats kent de mantelzorgmakelaar de regelingen en oplossingen die mogelijk zijn om de combinatie van werk en mantelzorg te helpen verlichten.De mantelzorgmakelaar kent de weg in “Zorgland”, en vindt altijd de kortste weg naar het juiste loket.
In de tweede plaats neemt een mantelzorgmakelaar regeltaken over van een mantelzorger, zodat deze als het ware van de nodige “kopzorgen“wordt bevrijd.
In de derde plaats kan een mantelzorgmakelaar als neutrale gesprekspartner op het werk een aantal zaken bespreekbaar maken, met collega’s, leidinggevenden en/of met de afdeling PZ.
Door de professionele instelling van de mantelzorgmakelaar voelen veel werkende mantelzorgers zich na een gesprek met deze expert beter begrepen, en zien hun taak vaak direct al “verlicht”. Organisaties kunnen natuurlijk ook een beroep doen op een mantelzorgmakelaar als extern adviseur, wanneer overwogen wordt om over te gaan naar meer mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid, of als er bijvoorbeeld sprake is van een zorgwekkende mantelzorgsituatie bij één van de werknemers.