Pas geleden kreeg ik de volgende vraag: Ik ben enig kind, en woon vlak bij mijn ouders. Eén van mijn ouders is chronisch ziek en heeft een pgb. Omdat ik werkeloos ben kan ik vaak bij hen zijn, en ik help intensief mee met de verzorging. Maar nu is mij werk aangeboden, op meer dan een uur reizen van onze woonplaats. Kan ik deze baan weigeren omdat ik mantelzorger ben?
Ontheffing van sollicitatieplicht
Zeker ben jij mantelzorger. Mantelzorgers kunnen soms een beroep doen op een gemeentelijke regeling voor vrijstelling van sollicitatieplicht, bij een bijstandsuitkering. Die regeling is dan gebaseerd op de Wmo, waarin mantelzorgondersteuning als taak van de gemeente wordt omschreven. Als mantelzorger ben je eigenlijk niet, of minder, beschikbaar voor de arbeidsmarkt. De gemeente voorkomt met zo’n regeling dat je voor de onmogelijke keuze komt te staan om degene voor wie je zorgt “in de steek “te laten. Zo’n ontheffing van de sollicitatieplicht geldt meestal maximaal een half jaar. Soms kan die ontheffing daarna weer opnieuw worden aangevraagd.
Als jij betaald wordt uit het pgb van je vader ben je zorgverlener, en moet je dat opgeven aan de uitkerende instantie: die inkomsten worden dan verrekend met je uitkering. Nu jou echter al een baan is aangeboden kan je geen beroep meer doen op deze mogelijkheid voor ontheffing van de sollicitatieplicht.
Een aangeboden baan weigeren wegens mantelzorg
Hierover kan ik heel kort zijn: als je aangeboden werk weigert kan je dat je uitkering kosten. Of er kan op je uitkering gekort worden, ongeacht welke (gegronde) redenen je ook aanvoert voor die weigering: je bent blijkbaar niet beschikbaar voor de arbeidsmarkt. Bovendien loop je het risico dat er uitkering zal worden teruggevorderd, omdat je ook eerder niet voor de arbeidsmarkt beschikbaar was…
Maak daarom een afspraak met de (uitkerende) instantie, die jou de baan heeft aangeboden, en leg de situatie uit. Begin niet met weigeren, maar vraag om begrip en advies.
Belangrijke vragen
Een aantal overwegingen spelen een belangrijke rol bij dit moeilijke dilemma. Stel jezelf de volgende vragen voordat je met de instanties gaat praten, en bespreek ze ook met je ouders. Als je al deze vragen met elkaar hebt doorgenomen weet je al voor een belangrijk deel welke beslissing je zult (moeten) nemen.
In hoeverre kan je het nieuwe werk combineren met de zorg voor je ouder(s)? Denk hierbij bijvoorbeeld aan flexibele werktijden en misschien kan je gedeeltelijk thuis werken. Kan het werk ook op parttime basis worden gedaan?
Hoe wordt het pgb nu ingezet: wie wordt/worden er betaald uit het pgb? Jouw (gezonde) ouder? Jijzelf? Heb jij daarnaast een uitkering?
Kan jij het risico nemen dat je uitkering wordt stopgezet? Kan je rondkomen als jij voor de zorg wordt betaald uit het pgb, zonder andere inkomsten?
Welke vooruitzichten zijn er met het oog op van jouw ouders ziekte ? Hoe lang zal de mantelzorgsituatie blijven zoals die nu is? Wat verandert er in de situatie bij jouw ouders als jij niet meer, of minder kunt helpen bij de zorg?
Hoeveel uren besteed je aan de verzorging voor je zieke ouder? Kan iemand anders deze zorg overnemen tegen betaling uit het pgb? Dat kan dan ook een thuiszorgorganisatie zijn. Welke mogelijkheden zien jouw ouders om de zorg die jij geeft door iemand anders over te laten nemen?
Zijn er nu al andere zorgverleners die uit het pgb betaald worden?
De mantelzorgmakelaar helpt
Door al deze vragen op een open en eerlijke manier met elkaar te bespreken wordt de situatie overzichtelijker. Misschien is de conclusie dat je onmogelijk die nieuwe baan kunt gaan doen. Dan moet je dus rekening houden met mogelijk verlies of vermindering van inkomsten.
Of misschien is de conclusie dat het nu tijd wordt om meer een beroep te doen op professionele zorg, zodat jij zelf, naast jouw baan, als een soort van achterwacht of reserve-zorgverlener kunt fungeren. Misschien moet er daarom een nieuwe, zwaarder indicatie worden aangevraagd.
Als je het moeilijk vind om deze zaken te bespreken, vraag dan de mantelzorgmakelaar om jullie te begeleiden bij dit gesprek. Mantelzorgmakelaars zoeken altijd naar de win-win-situatie bij het combineren van mantelzorg en werk. Door de professionele deskundigheid van de mantelzorgmakelaar ben je verzekerd van onafhankelijke en onpartijdige ondersteuning. Bovendien kan de mantelzorgmakelaar je helpen bij de voorbereiding op gesprekken met instanties en, door met je mee te gaan, je steunen bij het voeren van die gesprekken.
Mijn oudste zoon van 7 jaar heeft pdd nos en een lichte verstandelijke beperking.
Hiernaast heb ik ook een tweeling van 2 jaar.
Omdat de zorg voor de drie kids best zwaar is, gaat de tweeling 4 dagdelen naar een kdv dit is geregeld door cjg en de gemeente betaald dit.
Ik had een ww uitkering maar zit nu in de ziektewet.
Ik ben bezig om een pgb aan te vragen voor mijn zoon en wil zelf de zorg op mij nemen (ben verpleegkundige) Het combineren van een baan en 3 kids lijkt mij onmogelijk.
Kan ik vrijstelling krijgen van werk en hoe moet ik dat regelen?
Waar moet ik allemaal rekening mee houden als ik zelf zorgverlener van mij kind wordt en waar miet en kan ik me verder verdiepen.
Beste Mary, of je vrijstelling kunt krijgen van sollicitatieplicht en/of werk bepaalt de uitkerende instantie. Als je zelf zorgverlener wordt van je kind zullen de verdienstren waarschijnlijk worden ingehouden op je uitkering, en kan er een maatregel volgen omdat je onvoldoende beschikbaar bent voor de arbeidsmarkt. Maak een afspraak met een mantelzorgmakelaar in jouw regio voor meer informatie hierover en eventueel ondersteuning bij het voeren van gesprekken. Voor adressen zie http://www.bmzm.nl/leden. Sterkte!